De grenzen van het ombudswerk

Ombudsteams zijn er om mensen weer op weg te helpen, wanneer ze vastlopen in procedures of niet meer weten hoe zij een probleem aan moeten pakken. Maar hoever loopt het ombudsteam met ze mee? Zes ombudsteams hebben gezamenlijk verkend waar de grenzen liggen van hun mogelijkheden.

De kern van het PvdA-ombudswerk

Ombudsteams van de PvdA willen mensen vooral advies geven. Het ombudsteam kan – afhankelijk van de aard van het probleem – bijvoorbeeld adviseren om contact op te nemen met de gemeente, een uitkeringsinstantie, een juridisch loket of anderen die behulpzaam kunnen zijn bij het oplossen van het probleem.

Het ombudswerk heeft twee belangrijke uitgangspunten. Het ene uitgangspunt is dat het ombudsteam de persoon in kwestie zodanig op weg helpt, dat hij weet hoe verder te handelen. Het andere uitgangspunt is dat het ombudsteam alleen adviseert en niet zelf het probleem voor de hulpvrager op gaat lossen.

Maatwerk

Ombudswerk is vooral bij ingewikkelde zaken maatwerk, waarbij rekening gehouden wordt met de aard van het probleem en met de persoon die de hulp van het ombudsteam heeft ingeroepen. Juist bij maatwerk is het verstandig goed in de gaten te houden wanneer de grenzen van het ombudswerk in zicht komen. Want leden van de hulpvaardige ombudsteams kennen de verleiding om zelf hulp te gaan verlenen.

Een voorbeeld

Het ombudsteam adviseert een man van over de tachtig jaar om een bezwaarschrift in te dienen bij de gemeente en geeft hem een model-bezwaarschrift. De man schrijft het bezwaarschrift en vraagt het ombudsteam het nog even door te lezen voor het verzonden wordt.

De man vraagt het ombudsteam om hem te begeleiden naar de hoorzitting waarop hij een toelichting kan geven op het bezwaarschrift. Omdat hij zich erg onzeker voelt – hij heeft dit nooit eerder aan de hand gehad – vraagt hij één van de leden van het ombudsteam namens hem het woord te voeren tijdens de hoorzitting.

Gaat dit te ver?
Dit was één van de voorbeelden, waarover leden van de ombudsteams van Hoogeveen, Meppel, Midden-Drenthe, Staphorst, Steenwijkerland en Westerveld met elkaar spraken. De overheersende opvatting was dat iemand begeleiden naar een hoorzitting nog wel kan, maar het woord voeren namens de indiener van het bezwaarschrift gaat de ombudsteams iets te ver. In zo’n geval zou het ombudsteam beter kunnen adviseren om bijv. een familielid van de indiener of een cliëntondersteuner in te schakelen.

Grenzen vaststellen
Elk ombudsteam moet van geval tot geval zijn eigen grenzen vaststellen en daarover ook tijdig spreken met de persoon die zich tot het ombudsteam heeft gewend. Tijdens de bijeenkomst met de ombudsteams zijn voldoende argumenten uitgewisseld opdat de ombudsteams verstandige keuzes kunnen maken.

Zie voor meer informatie over het ombudsteam van PvdA Hoogeveen

Onderstaande foto’s zijn genomen tijdens deze bijeenkomst.