Forse dreun

Zonder erom heen te draaien sprak Klaas deze woorden in de microfoon die hem onder de neus werd geduwd, tijdens de uitslagenavond in het raadhuis. Een forse dreun en dat is het ook. Om kwart over 9 leek het mee te vallen toen de exitpoll van Hoogeveen Kiest werd gepresenteerd: 5 zetels voor de PvdA. Maar als die exitpoll bewaarheid zou worden, zou het wel heel gek gaan in Hoogeveen gezien het aantal zetels dat aan andere partijen werd toegerekend. In de loop van de avond zakten we naar 3 zetels en dat was erg onplezierig. Tegen het eind krabbelden we weer op en eindigden op 4. Een verlies van 2 zetels ten opzichte van 2010. En inmiddels liggen we 6 zetels achter op het topjaar 2006. Een vrije val voor de Hoogeveense PvdA, zo lijkt het.

CDA

Is dat zo? Als we eens verder om ons heen kijken, ook naar wat andere partijen gedaan hebben dan zijn er allerlei verklaringen te vinden voor ons verlies. Als we beginnen met het CDA dan blijven de christendemocraten historisch groot in Hoogeveen. Eén zeteltje verlies slechts. Dat zat er ook wel in omdat het CDA op lokaal niveau nog geen correctie heeft gehad terwijl het op landelijk niveau allang niet meer de grote partij is die het ooit is geweest. Ik had eigenlijk een groter verlies verwacht maar het CDA heeft de afgelopen maanden alles uit de kast gehaald en een stevige campagne gevoerd. Niet allemaal even fair naar mijn idee want ze claimden het ene na het andere onderwerp, alsof er geen andere partijen in Hoogeveen bestonden. Ten opzichte van dat geweld was feitelijk niemand opgewassen in Hoogeveen. Daar komt nog eens bij dat wethouder Hiemstra al ruim een jaar door de Hoogeveensche Courant als ‘ideale schoonzoon’ wordt gezien terwijl de rest van het College, met name Bargeman en Eerenstein, door de krant tot op het onbeschofte af zijn afgebrand. Klaas ontsprong in dat opzicht de dans maar hij kreeg hoegenaamd geen pers. Hoe dan ook, het CDA blijft een niet te veronachtzamen politieke machtsfactor in Hoogeveen, dat hebben ze ook nu weer bewezen.

Gemeentebelangen

Gemeentebelangen is nu de tweede partij, dat zat er al een tijdje aan te komen. Meegelift op de heisa rond ‘de opkomst van de lokalo’s’ hebben Jan Steenbergen en zijn mannen bijna een plek op het pluche te pakken. Een knappe prestatie van deze partij: in 2010 twee zetels winst en nu opnieuw 2 zetels erbij. ‘Lawaai’ scoort schreef de Petkrant en dat is bij Gemeentebelangen de afgelopen 4 jaar zeker het geval geweest. Dat het lawaai meestal ‘gebakken lucht’ inhield ging aan de meeste Hoogeveners voorbij gezien de stembusuitslag. Maar goed, ze hebben nu een flinke positie en misschien mogen ze opnieuw een periode aanschuiven in het College. Nog even ter herinnering: in 2002 stapte Gemeentebelangen ook in het College. Tijdens de campagne in die tijd reed men nog met geluidswagens door de Stuifzandseweg om iedereen duidelijk te maken dat er van z’n lang zal z’n leven géén asielzoekerscentrum in Hoogeveen zou verrijzen. De dag na de verkiezingen bleek deze belofte al geen stuiver meer waard. Wat volgde was een zeer moeizame College-deelname en een afstraffing in 2006. Ben benieuwd wat the boys er deze keer van geleerd hebben. Ook tijdens de afgelopen campagne waren de beloftes en toezeggingen niet van de lucht: stem Gemeentebelangen en de sporttarieven worden teruggedraaid, de parkeergarage komt er niet, het Afvalplan gaat op de helling en de OZB wordt niet verhoogd! We zullen zien. Ik denk wel dat Gemeentebelangen ook stemmen van ons heeft afgesnoept. Bij de vorige verkiezingen scoorde de partij uitzonderlijk goed in de dorpen, waar ook hun oorsprong ligt. Maar deze verkiezingen wonnen ze bijvoorbeeld ook in Krakeel , een wijk waar juist de PvdA altijd hoge ogen gooide! Dat doet ons uiteraard ook achter de oren krabben.

SP

Als 3^e grootste partij hebben we nu de SP in Hoogeveen. Net als wij 4 zetels maar de SP kreeg uiteindelijk meer stemmen. Een opmerkelijke stijging dus, van 1 naar 4 zetels. Ongetwijfeld hebben wij last gehad van de SP waar het gaat om het behoud van ons electoraat. Veel teleurgestelde PvdA-stemmers zullen dit keer voor de SP hebben gekozen. In de afgelopen periode viel de SP vooral op als tegenpartij in de raad en als actiepartij buiten de raad. Het verhaal rond Bethesda werd door de SP gekaapt en daar hebben ze goed mee gescoord. Maar met 4 zetels en als 3^e grootste partij liggen er andere verantwoordelijkheden voor de SP in het verschiet. Met een dergelijke positie kun je mijns inziens niet alle verantwoordelijkheden in de gemeenteraad blijven ontlopen. In veel gemeentes waar de SP al langer meedoet zie je dat de partij ook bestuursambities heeft. De grote vraag is of de SP die ambities ook in Hoogeveen waar durft te maken of dat het nog eens 4 jaar roepen in de kantlijn wordt.

VVD

De VVD is weer op haar traditionele positie teruggekeerd met 3 zetels. Het ‘Klok-effect’ van 8 jaar geleden (van 3 naar 5 zetels!) is nu echt uitgewerkt. Niet verwonderlijk, net als wij is de VVD afgestraft door onvrede over het landelijk gevoerde kabinetsbeleid. In Hoogeveen is de fractie in de afgelopen periode ook tamelijk onzichtbaar geweest. Wat wel zichtbaar was, was dat de fractie als los zand aan elkaar hing. En ook dat wordt door het publiek opgemerkt. Het was Strolenberg voor en Strolenberg na maar je zag bij elke actie dat de andere fractieleden er steeds ongelukkiger bij gingen kijken.

ChristenUnie

Voor de ChristenUnie was het een spannende uitslagenavond. Ze schommelden tussen 2 en 4 zetels en eindigden tenslotte met 3, gelijk aan het huidige aantal.  Met de ChristenUnie is het altijd goed en prettig werken. Of het nu een Collegepartij (2006-2010) of een oppositiepartij is: ze laten zich niet gek maken en blijven hun eigenwijze ding doen. Ik had ze zeker een zeteltje extra gegund.

D66 en GroenLinks

D66 is tegen de verwachting in op 1 zetel blijven steken. En GroenLinks zou uit de raad zijn gevallen als er geen lijstverbinding met de SP was geweest.

Samenvattend

Samenvattend concludeer ik dat de PvdA stemmen verloren heeft aan vooral Gemeentebelangen en de SP. En voor een belangrijk deel zijn het proteststemmen waarmee de kiezer zijn ongenoegen uitsprak over het kabinetsbeleid. Aan het inhoudelijk verhaal van beide partijen kan het niet hebben gelegen want dat hebben ze nauwelijks laten zien. Wellicht dat ze daar de komende tijd beter in zullen slagen. De reacties tijdens en de dagen na de verkiezingen richting onze partij in Hoogeveen duidden er op dat veel mensen het jammer vinden dat wij zo’n dreun hebben gehad. Het harde werk van Klaas en het eensgezinde optreden van onze fractie in de afgelopen 4 jaar is door veel mensen positief gewaardeerd maar is helaas niet vertaald in raadszetels. Dat is ontzettend jammer maar niet onoverkomelijk. We zijn er nog en er is nog veel te doen voor de PvdA, ook in Hoogeveen. Tijdens de buitengewone fractievergadering (met nieuwe en oude raadsleden en de eerste 10 kandidaten van de lijst), de dag na de verkiezingen, hebben we uiteraard teruggeblikt op de uitslag, op de campagne en ook op de emoties die zo’n verlies bij ons heeft losgemaakt. Maar we hebben ook, allemaal en niemand uitgezonderd, gezegd dat de campagne voor de volgende raadsverkiezingen begint op de dag na de installatie van de nieuwe gemeenteraad. We gaan onze schouders er onder zetten en we blijven keihard werken aan een sociale, duurzame, veilige en respectvolle samenleving in Hoogeveen.